Sáng kiến kinh nghiệm và phương pháp dạy môn Đạo đức Lớp 2

 MỤC LỤC
 Nội dung
trang
 I.PHẦN MỞ ĐẦU
1.Lý do chọn đề tài
2
2.Mục đích nghiên cứu
2
3.Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
2
4. Nhiệm vụ nghiên cứu
2
5.Phương pháp nghiên cứu
3
 II.NỘI DUNG ĐỀ TÀI
CHƯƠNG I : Cơ sở lý luận liên quan đến đề tài nghiên cứu
3, 4
CHƯƠNG II: Thực trạng của đề tài nghiên cứu
4
CHƯƠNG III: Biện pháp -giải pháp chủ yếu
4,5,6
 III.KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
6
 Danh mục tài liệu tham khảo
7
 Đánh giá của hội đồng khoa học các cấp
8
I. PHẦN MỞ ĐẦU
1) Lí do chon đề tài
 Dạy môn đạo đức được tiếp cận theo hướng đi từ quyền đến trách nhiệm, bổn phận của học sinh. Cách tiếp cận đó sẽ giúp học sinh về việc dạy đạo đức trở nên nhẹ nhàng, sinh động hơn, tránh được tính chất nặng nề, áp đặt trước đây.
 Dạy học đạo đức nhằm chuyển các giá trị xã hội thành tình cảm niềm tin và hành vi của học sinh.
 Muốn vậy quá trình dạy học đạo đức phải là quá trình học sinh hoạt động với sự hướng dẫn giúp đỡ của giáo viên, để tự khám phá và chiếm lĩnh nội dung bài học, tránh lối dạy thiên về lý thuyết trừu tượng.
 Dạy đạo đức là những phẩm chất được hình thành ngay từ lớp 2. Để có được kết quả như vậy đối với môn đao đức học sinh cần có: 
- Có hiểu biết ban đầu về một số chuẩn mực hành vi đạo đức, là pháp luật phù hợp với lứa tuổi trong các mối quan hệ của các em đối với bản thân, gia đình, nhà trường cộng đồng, môi trường tự nhiên và ý nghĩa của việc thực hiện các chuẩn mực thực hiện đó.
- Từng bước hình thành kĩ năng nhận xét, đánh giá hành vi của bản thân và những người xung quanh theo chuẩn mực đã học, kĩ năng lựa chọn và thực hiện các hành vi ứng xử phù hợp, chuẩn mực trong các quan hệ tình huống đơn giản, biết nhắc nhở cùng bạn bè tiến bộ.
- Kết quả làm việc mà các em biểu hiện trong giờ học hết sức quan trọng. Qua đó mới nhận xét đánh giá được hiệu quả hiểu biết của học sinh thể hiện về đạo đức quan hệ giữa thầy cô bạn bè hằng ngày.
Từ những quan điểm trên, qua thời gian dạy học, dự giờ đồng nghiệp trong tổ, những đợt thao hội giảng. Tôi thấy sự thành công của môn đạo đức lớp 2, phụ thuộc rất nhiều vào phương pháp dạy và thiết kế một bài soạn cũng như đồ dùng dạy và học ở phân môn đạo đức rất nhiều.
 Từ những nhận thức của bản thân và xuất phát từ ý nghĩa và tầm quan trọng trên tôi chọn đề tài “Sáng kiến kinh nghiệm và phương pháp dạy môn đạo đức lớp 2” để làm đề tài nghiên cứu của mình. 
2) Mục đích nghiên cứu
Sáng kiến kinh nghiệm này nhằm góp phần nâng cao chất lượng học môn đạo đức lớp 2 nói riêng và học sinh tiểu học nói chung
3) Đối tuợng phạm vi nghiên cứu
a. Đối tượng:
Học sinh lớp 2 trường tiểu học An Ninh Đông số 1 
b. Phạm vi nghiên cứu
Do không có điều kiện nghiên cứu trên diện rộng nên tôi chỉ nghiên cứu trên 24 em học sinh lớp 2A4 trường tiểu học An Ninh Đông số 1 
4) Nhiệm vụ nghiên cứu
Tìm hiểu các đối tượng áp dụng một số biện pháp cụ thể cho từng học sinh
5) Phương pháp nghiên cứu
a. Phương pháp điều tra viết
Với phương pháp này tôi đưa ra các câu hỏi trắc nghiệm 
b. Phương pháp quan sát
Tôi tiến hành quan sát các em trong giờ học đạo đức
c. Phương pháp thống kê toán học
Để xử lý các số liệu điều tra
d. Phương pháp nghiên cứu tài liệu
II. NỘI DUNG ĐỀ TÀI
Chương I: Cơ sở lý luận liên quan đến đề tài nghiên cứu
1) Khái niệm giải pháp
Giải pháp đó chính là các biện pháp mà chúng ta đặt ra để giải quyết các vấn đề và phương pháp dạy môn đạo đức cho học sinh
2) Cơ sở lí luận
Trong những năm gần đây xã hội ngày càng phát triển và cuộc sống có phần được nâng cao và văn minh hơn đòi hỏi mỗi con người chúng ta cần phải có những tri thức phù hợp với để giao tiếp tốt trong cuộc sống. Dạy môn đạo đức là biến các giá trị đạo đức của xã hội thành tình cảm, niềm tin và hành vi đạo đức của học sinh. Điều đó có thể dạy được khi học sinh hứng thú tích cực và chủ động tham gia vào quá trình dạy học. Do đó giáo viên cần căn cứ vào mục tiêu của bài đạo đức, căn cứ vào thái độ của học sinh vào sở trường của giáo viên vào điều kiện hoàn cảnh cụ thể của lớp, của trường, của địa phương mà thiết kế tiết học thành các hoạt động phù hợp và tổ chức hướng dẫn học sinh hoạt động để phát huy vốn kinh nghiệm thói quen đạo đức đã có, từ đó các em tự khám phá và chiếm lĩnh tri thức mới, rèn luyện kĩ năng mới. Khi nói đến giải pháp là chúng ta nói đến biện pháp đề ra là phải lựa chon cho hợp lí với phương pháp dạy học, phương tiện dạy học phải hợp lí để tổ chức tiết học theo một quá trình hợp lí đảm bảo cho giờ học nhẹ nhàng thoả mái. Sau một tiết học cơ bản về học sinh đạt được những yêu cầu cơ bản về kiến thức, kĩ năng, mỗi học sinh đều cảm thấy tự tin hơn tạo đà cho cho sự phát triển tiếp theo của các em, việc lựa chọn các phương pháp dạy học là một vấn đề hết sức quan trọng có tính quyết định đối với chất lượng dạy học
Lý luận dạy học đã chỉ ra bản chất của quá trình dạy học,đó là quá trình trong đó luôn diễn ra hoạt động của hai thành tố có quan hệ mật thiết với nhau
Hoạt động dạy: Giáo viên là chủ thể ,đối tượng là học sinh
Hoạt động học: Chủ thể là học sinh, đối tượng là những tri thức khoa học Hai thành tố này thống nhất với nhau trong cùng một hoạt động dạy học có quan hệ khăng khít với nhau . 
 Lý luận dạy học khẳng định nội dung dạy học, quy định phương pháp học , quy định phương pháp dạy học
 Một nội dung có thể có nhiều phương pháp thích hợp
Người kia thường nói: “Học ăn, học nói, học gói, học mở” cho nên việc giáo dục đạo đức cho học sinh ở tiểu học phải hoàn thành nhiệm vụ cơ bản là xây dựng cho học sinh ý thức đạo đức, bồi dưỡng tình cảm đạo đức và rèn luyện thói quen, hành vi đạo đức.
 Qúa trình giáo dục đạo đức cho học sinh phải thông qua con đường dạy học thì dạy học môn đạo đức đóng vai trò quan trọng trong quá trình giáo dục đạo đức cho học sinh.
Chương II: Thực trạng của đề tài nghiên cứu
1) Khái quát phạm vi
- Trường tiểu học An Ninh Đông số 1 có 3 cơ sở gồm có 6 lớp hai có tất cả 140 học sinh
Thuận lợi: Được các ngành, các cấp và địa phương quan tâm
Khó khăn: Do đời sống có nhiều khó khăn cho nên quan điểm giáo dục của các phụ huỵnh học sinh không giống nhau, ít quan tâm đến việc học tập của con em nên gây khó khăn cho giáo viên giảng dạy
2) Thực trạng
Trường tiểu học An Ninh Đông số 1 năm 2009-2010 có 6 lớp hai tổng số 140 học sinh
3) Nguyên nhân thực trạng
- Do học sinh ở nông thôn ít tiếp xúc rộng rãi với đời sống bên ngoài, các em chỉ quanh quẩn trong nhà. Vì vậy các em còn rụt rè, e ngại khi nói trước đám đông, trước lớp.
- Học sinh chưa có ý thức, thái độ, động cơ học tập, đúng đắn
- Gia đình chưa quan tâm đúng mức đến việc học tập của các em.
Chương III: Biện pháp, giảp pháp chủ yếu để chọn đề tài
1) Cơ sở đề xuất các giải pháp
Như chúng ta đã biết mối quan hệ: “ Nhà trường-gia đình-xã hội” có ảnh hưởng vô cùng quan trọng đến việc học của các em. Như vậy muốn cho học sinh học tốt, trước hết là việc dạy dỗ nhiệt tình của thầy cô ở trường theo nhiều phương pháp dạy học thích hợp cùng với sự quan tâm, giúp đỡ, kèm cặp của phụ huynh học sinh. Đồng thời bản thân học sinh cũng phải cố gắng nỗ lực phấn đấu rèn luyện, kiên trì thì kết quả mới tốt.
2) Các giải pháp chủ yếu
a. Đối với giáo viên:
Do học sinh lớp 2 nhận thức của các em còn thiên về cảm tính trực tiếp và cụ thể. Vì vậy các nội dung giáo dục cần phải chuyển tải đến học sinh một cách nhẹ nhàng và sinh động thông qua các hoạt động đóng vai, phân tích, xử lí tình huống, kể chuyện theo tranh xây dựng phần kết cho câu chuyện có kết cục mở, đánh giá và tự đánh giá hành vi của bản thân và những người xung quanh theo các chuẩn mực hành vi đạo đức đã học.
 Giáo viên phải nghiên cứu kĩ từng bài và chuẩn bị đồ dùng dạy học để phục vụ cho tiết học
Giáo viên cần chú trọng đến các phương pháp và hình thức dạy học môn đạo đức lớp 2 rất phong phú và đa dạng bao gồm các phương pháp dạy học hiện đại như đóng vai, thảo luận nhóm, tổ chức trò chơi, điều tra thực tiễn, báo cáo giải quyết vấn đề, động nãoCác phương pháp truyền thống như kể chuyện đàm thoại, nêu gương, sử dụng trực quan, khen thưởng bao gồm cả hình thức học cá nhân theo nhóm, học trong lớp, ngoài sân trường..
Mỗi phương pháp và hình thức dạy và học đạo đức đều có mặt mạnh và hạn chế riêng, phù hợp với từng loại bài riêng, từng khâu, riêng từng tiết dạy..
Vì vậy không nên lạm dụng, không nên phủ định hoàn toàn một phương pháp hoặc hình thức dạy học nào. Điều quan trọng là cần căn cứ vào nội dung tính chất của từng bài, căn cứ vào trình độ của học sinh và năng lực của học sinh để sử dụng các phương pháp hình thức dạy học hợp lí.
Có như vậy mới thu hút, hấp dẫn học sinh, tạo hứng thú học tập cho học sinh.
b. Đối với học sinh
- Phải chuẩn bị đầy đủ vở bài tập đạo đức
- Đọc và tìm hiểu bài ở nhà
Các em cần hiểu rõ sự cần thiết và quan trọng của việc học môn đạo đức, từ đó các em xác định được động cơ học tập đúng đắn.
Các em phải bỏ tính rụt rè của mình mà phải mạnh dạn phát biểu những hiểu biết của mình
Sau khi học ở trường, về nhà các em vận dụng các kiến thức, kĩ năng đã học làm lại các bài tập.
c. Các hoạt động khác
- Tạo ra một sân chơi cho các em học sinh như hoạt cảnh, đóng vai
- Đối với bài tập, giáo viên cần phải tổng hợp, đánh giá về việc học tập của học sinh cũng là một bước quan trọng, cần thiết trong việc học môn đạo đức.
-Nhận xét đánh giá đúng có tác dụng động viên, khuyến khích tinh thần học tập của các em. Nếu đánh giá chung chung hoặc không chính xác sẽ làm cho các em mất hứng thú, chán nản, không cố gắng.Vì thế, khi đánh giá, giáo viên cần chú ý một số điểm sau:
 + Tuyên dương khen ngợi trước lớp những học sinh có câu trả lời đúng, làm bài tốt.
 + Lấy khen ngợi để động viên, khích lệ học sinh là chính, tránh chê học sinh trước lớp.
 + Đối với các em học sinh yếu, cố gắng tìm ra ưu điểm, những tiến bộ dù là nhỏ để động viên, khuyến khích học sinh.
 + Tạo không khí thi đua sôi nổi trong các tổ nhóm
 + Cố gắng tạo điều kiện giúp đỡ các em còn e ngại, rụt rè khắc phục những nhược điểm của mình
 3) Tổ chức triển khai thực hiện
Qúa trình thực hiện các giải pháp trên được áp dụng rộng rãi trong các tiết học.
Kết quả ở học kì I như sau:
Tổng số 24 học sinh
Đạt hòan thành tốt(A+) 10 Tỉ lệ 41,7%
 Hòan thành (A) 14 Tỉ lệ 58,3%
III.KẾT KUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
1) Kết luận
 Như vậy, để dạy tốt phương pháp dạy học môn đạo đức ở học sinh tiểu học và học sinh lớp 2 nói riêng. Trước hết cần phải nắm kĩ bài trước khi đến lớp, phải soạn bài đầy đủ và đưa ra các phương pháp dạy học cho phù hợp với từng bài.Trong giờ học, giáo viên cần tạo ra không khí lớp học thoải mái để tạo các em tự phát hiện nêu lên những ý kiến của mình
Thường xuyên liên hệ phụ huynh học sinh để cùng nhau trao đổi việc học tập của các em để giúp các em có thái độ học tập đúng đắn
Qua thời gian thực hiện, bản thân cảm nhận ở học sinh các kết quả cụ thể như sau:
 - Bước đầu có một số chuẩn mực về hành vi đạo đức ở trường, gia đình
 - Biết cảm ơn, xin lỗi, nhận lỗi, biết nói lời yêu cầu đề nghị quan hệ giữa các em với người thân, gia đình cộng đồng nơi sinh sống.
 - Hình thành được thái độ tự tin, tự trọng
 - Yêu thương và tôn trọng con người, yêu cái thiện, cái đúng, cái tốt, không đồng tình với cái sai
2) Kiến nghị
a. Đối với nhà trường
Đối với trường, tổ cần mở thêm nhiều chuyên đề môn đạo đức lớp 2 để giáo viên trao đổi học hỏi kinh nghiệm
b. Đối với phòng giáo dục
Cần phải bổ sung bộ đồ dùng dạy học môn đạo đức ở lớp 2 vì tranh ảnh phục vụ cho việc dạy môn đạo đức ở lớp 2 hầu như không có.
 An Ninh Đông ngày 15 tháng 12 năm 2009
 Người viết
	 Lê Thị Thu Thảo
 TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Sách đạo đức (SGK) lớp 2 - Vở bài tập đạo đức lớp 2 
2. Tài liệu bồi dưỡng giáo viên lớp 2 theo chương trình tiểu học mới
3. Tài liệu bồi dưỡng thường xuyên cho giáo viên tiểu học theo chu kỳ (2003-2007) tập 2
 PHAÀN ÑAÙNH GIAÙ CUÛA HOÄI ÑOÀNG KHOA HOÏC CAÙC CAÁP