Sáng kiến kinh nghiệm Rèn kĩ năng viết chữ cho học sinh lớp 2

Phòng gd-đt châu phú
Trường th b bình mỹ
SáNG KIếN KINH NGHIệM
Đề tài: công tác chủ nhiệm lớp :
“ rèn kĩ năng viết chữ cho học sinh lớp 2 “
____________________0o0_______________________
A. Phần mở đầu
I. lý do chọn đề tài: 
Mục tiêu của ngành giáo dục hiện nay là đào tạo con người Việt Nam phát triển toàn diện. Trong đó có nhiệm vụ rất quan trọng là “ Dạy chữ -Dạy người “ .Khi nói về chữ viết Bác Hồ nhận định “Nét chữ - Nết người”. Như chúng ta đã biết chữ viết đóng một vai trò rất quan trọng đặc biệt là bậc tiểu học. Chất lượng giáo dục ngày càng được nâng cao và toàn diện, đòi hỏi việc viết chữ ở tiểu học phải xem như là chuẩn mực không thể thiếu trong chất lượng giáo dục nói chung.
Thực tế hiện nay tình trạng học sinh viết chữ xấu, không đúng mẫu chữ chiếm một tỉ lệ không nhỏ ở bậc tiểu học. Đây là vấn đề đang được các nhà giáo dục và xã hội quan tâm.
Một lý do quan trọng nữa khiến tôi chọn đề tài này là do học sinh tôi đang trực tiếp giảng dạy còn nhiều em viết chữ xấu, không đúng mẫu , trình bày bẩn, cẩu thả.
Làm sao giúp học sinh viết đúng mẫu,viết đẹp và đạt chuẩn làm cho tôI phải trăn trở, suy nghĩ. Điều đó đã thôi thúc tôi chọn nghiên cứu đề tài : “Những biện pháp rèn kĩ năng viết chữ cho học sinh lớp 2”.
II. Mục đích.
Qua quá trình nghiên cứu và thực hiện đề tài, tôi nhằm tìm ra những giải pháp tích cực để giúp học sinh tiểu học nói chung, học sinh lớp 2 của mình nói riêng viết đúng mẫu ,đạt chuẩn.
III. Nhiệm vụ , đối tượng nghiên cứu: 
1.Nhiệm vụ:
- Đối chiếu giữa lí thuyết và thực tiển, hệ thống hoá những vấn đề lí luận có liên quan đến đề tài, những yêu cầu của việc dạy chữ với thực tế dạy học ở lớp 
- Phân tích nguyên nhân của việc viết chưa đạt chuẩn.
- Bước đầu đưa ra một số biện pháp khắc phục cụ thể.
2. Đối tượng:
Học sinh lớp 2A tôi đang trực tiếp giảng dạy ở năm học 2009-2010 để làm đối tượng nghiên cứu được thuận tiện hơn .
IV. Phương pháp:
1 Phương pháp nghiên cứu lí luận:
Đọc và nghiên cứu tài liệu, sách báo,các chuyên sang của ngành có liên quan đến vấn đề rèn chữ cho học sinh tiểu học.Dự nghiêm túc các lớp tập huấn do ngành tổ chức.Dự giờ thăm lớp,trao dổi kinh nghiệm cùng các đồng nghiệp ,
2. .Phương pháp nêu gương :
Giáo viên phải rèn chữ viết đúng mẫu,đẹp và trình bày cẩn thận ở mỗi giờ lên lớp để các em noi theo. Giữ lại các bài viết đẹp trong các lần thi Giữ vở sạch - Viết chữ đẹp của học sinh các năm học trước để giới thiệu cho các em xem. 
3.Phương pháp luyện tập –Thực hành
4. Phương pháp điều tra, khảo sát, thu thập số liệu
5. Phương pháp thống kê. 
B. Nội dung đề tài
I. Cơ sở lí luận :
-Vấn đề rèn chữ viết đúng mẫu, đẹp cho học sinh tiểu học hiện nay là vấn đề không chỉ giáo viên và ngành giáo dục quan tâm, mà toàn xã hội cũng thế. Bởi lẽ: chữ viết đóng vai trò rất quan trọng trong hoạt động giao tiếp của con người. Viết đúng chuẩn mới truyền đạt chính xác điều mình định bộc lộ, lúc đó người đọc mới hiểu được ý muốn của người viết. Viết đúng , đẹp luôn tạo cho người đọc một ấn tượng tốt đẹp,một sự tôn trọng nhất định dành cho người viết.
 - Rèn cho học sinh có tính chịu khó, cẩn thận, viết đúng, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, để làm tiền đề cho việc học tập và rèn luyện sau này.
II. Cơ sở thực tiễn :
Học sinh lớp 2 A nói riêng, học sinh lớp 2 trường TH B Bình Mỹ nói chung , các em thường viết không đúng mẫu ; chiều cao khoảng cách không hợp lý, còn lúng túng trong việc trình bày một vài khổ thơ hay một đoạn văn xuôi.
Một điều đáng lo ngại là phần lớn cha mẹ học sinh thiếu hiểu biết về mẫu chữ hiện hành cùng với những biện pháp tốt để học sinh luyện viết ở nhà có hiệu quả.
Thông qua khảo sát chất lượng chữ viết đầu năm lớp 2A đạt được như sau:
Viết đạt chuẩn
Viết chưa đạt chuẩn
Số lượng
Tỉ lệ
Số lượng
Tỉ lệ
22
48,64%
15
40,54%
 III.NGUYÊN NHÂN Và Một số biện pháp cụ thể về việc rèn chữ viết cho học sinh.
1. Nguyên nhân:
a ) Nguyên nhân chủ quan : 
Do học sinh ở những lớp đầu cấp chưa có ý thức coi trọng việc rèn chữ viết. Nhận thức của các em về ý nghĩa quan trọng của việc viết đúng ,viết đẹp, đạt chuẩn còn hạn chế. 
Học sinh chưa nắm chắc các nét cấu tạo chữ khi viết.
Ơ lớp 2, bài viết của học sinh nhiều hơn ở lớp 1, làm cho học sinh cảm thấy ngán ngẫm mỗi khi viết bài .
b) Nguyên nhân khách quan : 
-Về phía nhà trường : Ơ trường TH B Bình Mỹ , học sinh lớp 2 chỉ được học một buổi trên ngày. Một số tiết chính tả ,bài viết còn quá dài so với chuẩn KT-KN ( VD: Bài CT Bạn của Nai Nhỏ là 53 chữ, bài Gọi bạn là 52 chữ , bài Bím tóc đuôi sam là 52 chữ , bài Trên chiếc bè là 72 chữ , chưa kề các bài tập CTtrong khi theo chuẩn KT-KN là viết 35 chữ/15 phút ở giai đoạn đầu đến GKI.) nên giáo viên chỉ dừng lại ở việc đánh giá cho điểm,uốn nắn .Không có nhiều thời gian rèn viết cho học sinh.
 - Ơ nhà : Do các em “quen “ nhìn chữ viết không đúng mẫu .Một phần do phụ huynh chưa quan tâm giúp đỡ tạo điều kiện cho học sinh rèn luyện ; một phần do CMHS không nắm được mẫu chữ viết hiện hành. Đây là hệ quả của những lần cả cách,cải tiến và thay đổi việc dùng các mẫu chữ viết tiếng Việt của ngành giáo dục chúng ta mà ra. Làm cho CMHS không biết dạy như thế nào cho đúng.
2. Những biện pháp thực hiện.
a.Đối với bản thân: 
Thấm nhuần câu nói “ Người thầy là tấm gương sáng cho học sinh noi theo” nên tôi xác định yếu tố quan trọng là chữ viết của giáo viên phải đúng mẫu ,đẹp và hết sức mẫu mực.
Để rèn chữ viết đúng mẫu và đẹp thì không phải chỉ trong một một sớm một chiều hay một vài tuần mà có được.Việc làm này đòi hỏi người giáo viên phải kiên trì luyện tập thường xuyên và dài hạn, ở mọi nơi,mọi lúc.Để có được kết quả như mong muốn ,tôi làm như sau :
Trước tiên , tôi tìm hiểu để nắm các quy định về dạy viết chữ ở trường tiểu học, tìm hiểu về nội dung và phương pháp dạy học theo hướng dạy tích cực. Tìm hiểu và nắm chắc về các nét cấu tạo chữ và mẫu chữ ( viết thường ,viết hoa và chữ số ) hiện hành.Tiếp theo ,ngày nào cũng luyện viết chữ . -Khi ở nhà : Viết trên vở luyện viết in sẵn; luyện viết khi soạn bài , chấm chữa bài cho học sinh .Khi đã đạt được kết quả không thể tốt hơn nữa thì tôi chuyển sang luyện viết trên vở ô li. 
Từ luyện viết trên vở luyện viết đến luyện viết trên vở ô li có một sự khác biệt không nhỏ. Vì thế tôi phải luyện viết từng nét ,từng con chữ,.Luyện theo đủ các cỡ chữ quy định.Từ viết chậm đến viết nhanh .
 - Khi lên lớp : Cố gắng dạy thật tốt phân môn tập viết và chính tả, chịu khó nắn nót từng nét ,từng chữ ,viết đẹp (dù chậm , rồi dần dần tới viết nhanh) để các em nhìn “quen “và noi theo. 
b. Đối với học sinh:
 Yếu tố quan trọng nhất giúp các viết chữ đạt chuẩn và đẹp là các em phải có ý thức rèn viết chữ đúng mẫu .Còn kĩ năng thì chỉ là vấn đề thời gian mà thôi. Vì khi các em đã có ý thức tự giác,tích cực để luyện thì sẽ có tiến bộ.
 Từ nhận định trên, ngay từ đầu năm học , tôi tiến hành khảo sát việc viết chữ của học sinh bằng cách cho các em chép bảng chữ cái tiếng Việt và một khổ thơ ngắn nhằm phân loại đối tượng học sinh và để nắm được lỗi phổ biến khi viết chữ của các em , từ bài viết của các em, tôi chia các em theo từng nhóm cụ thể :
 -Nhóm viết không đúng nét. Trong đó chia ra theo từng nhóm lỗi như : lỗi nét cong , nét móc , nét khuyết .
 -Nhóm viết không đúng độ cao .
 -Nhóm viết cẩu thả .
 Từ đó cho bài tập và có những biện pháp hướng dẫn học sinh theo từng nhóm rèn viết phù hợp.
 Ông bà ta có câu “Văn ôn -Võ luyện”.Để các em có ý thức và chịu khó luyện chữ viết ,tôi kể cho các em nghe những tấm gương kiên trì ,chịu khó như : “ Thần Siêu luyện chữ “ , “ Ngọn đèn đom đóm “ Khi chấm bài có tính điểm viết chữ đúng mẫu ,đep để các em phấn khởi và không còn ngán ngẫm khi viết bài.
 Để giúp các rèn kĩ năng viết chữ ,tôi đã làm như sau :
 -Khi học sinh ở nhà : Tôi yêu cầu các em phải có vở (ô li ) dành riêng cho luyện viết . Cho bài tập và hướng dẫn luyện viết mỗi ngày riêng cho từng nhóm học sinh (Bài nộp vào đầu mỗi buổi học).Có chấm điểm và nhận xét cụ thể hàng ngày .Bên cạnh đó ,tôi hướng dẫn CMHS cách để rèn viết cho các em .
 -Khi học sinh ở lớp :
 +Trong quá trình rèn chữ viết cho học sinh ,tôi tổ chức các trò chơi như : 
“ Nghe nét đoán chữ “,“ Nghe mô tả gọi tên chữ “ , “ Em là nghệ nhân “ ; thi viết đúng,viết nhanh,viết đẹp
+ Vào các buổi học còn thừa thời gian ( thứ ba ,thứ năm hàng tuần ) tôi giúp các em luyện viết trên vở (ô li ) ,trên bảng con và bảng lớp . 
+Sưu tầm tranh ảnh về cách cầm bút , tư thế ngồi học đúng ; có bảng ghi các nét chính cấu tạo chữ ( viết hoa ,chữ viết thường ,chữ số) , chữ mẫu treo ở lớp để học sinh nhìn rõ, thực hiện theo.
 +Phát động phong trào thi đua “ Giữ vở sạch, viết chữ đẹp” . Hướng dẫn học sinh cách giữ gìn sách vở sạch đẹp.
 +Thường xuyên kiểm tra, động viên, khích lệ học sinh.
 +Hàng tuần có nhận xét về chữ viết của học sinh cả lớp .
 +Chấm và xếp loại Vở sạch – Chữ đẹp nghiêm túc,đúng quy định của ngành.(1 lần / 2 tháng )
 c. Về thời gian: 
 Về trước mắt: Thực hiện hàng ngày . Về lâu dài: Thực hiện suốt năm học.
d.Hoạt động ngoài giờ : 
 - Tổ chức cho học sinh thi “Viết chữ đẹp “ hàng tháng ở lớp , của trường ,của ngành. Có đánh giá khen thưởng, kịp thời.
3.Kết quả đạt được :
 a ) Giáo viên : Chữ viết có tiến bộ hơn trước . ( Đạt giải C trong kì thi “ Giáo viên viết chữ đẹp cấp huyện “ do phòng Giáo dục và Đào tạo Châu Phú tổ chức năm học 2007 - 2008 )
b) Học sinh :Có nâng lên về ý thức rèn luyện chữ viết ; chữ viết có tiến bộ.
*Giữa học kì 1:
Viết đạt chuẩn
Viết chưa đạt chuẩn
Số lượng
27 em
Tỉ lệ
72,97%
Số lượng
10 em
Tỉ lệ
27,02%
* Cuối HKI:
Viết đạt chuẩn
Viết chưa đạt chuẩn
Số lượng
32 em
Tỉ lệ
86,48%
Số lượng
5 em
Tỉ lệ
13,51%
Với kết quả này dù chưa được như mong muốn nhưng đã góp phần nâng cao chất lượng viết chữ đúng ,đẹp cho học sinh ; giảm tỉ lệ học sinh viết không đạt chuẩn.
4. Bài học kinh nghiệm
 Từ một số kết quả nhất định mà bản thân tôi và học sinh đã đạt được .Tôi nhận thấy rằng : Để nâng cao chất lượng rèn chữ viết cho học sinh ở trường tiểu học nói chung, lớp 2 nói riêng , cần đảm bảo các yêu cầu :
 - Phải giúp học sinh có ý thức tự giác ,tích cực và hứng thú luyện viết chữ .Đây là yếu tố quyết định sự tiến bộ.
 - Giáo viên cần rèn chữ viết đúng mẫu, đẹp trên vở cũng như trên bảng lớp .Vì viết trên vở đẹp chưa hẵn viết trên bảng đẹp.Giáo viên có viết đẹp thì học sẽ noi theo và viết đẹp.
 - Giáo viên cần nói, viết đúng mẫu ở mọi nơi, mọi lúc, chú ý cách chấm chữa bài cho học sinh, cách ghi bảng, trình bày bảng, đúng, đẹp và có khoa học.
 -Thường xuyên trao đổi,rút kinh nghiệm trong các lần sinh hoạt tổ chuyên môn để tìm ra những giải pháp đạt hiệu quả cao hơn trong việc rèn chữ viết cho học sinh.
 - Xây dựng hình thức bên ngoài đồng bộ. đúng quy định cho học sinh.
 - Trình bày sạch sẽ, giữ vở sạch, không quăn góc, không bôi bẩn vẽ bậy.
 - Bàn ghế ngay ngắn, đúng cỡ, phòng học đủ ánh sáng. 
 - Hướng dẫn cách cầm bút , tư thế ngồi và có bảng chữ mẫu.
 - Cần dạy có chất lượng phân môn tập viết ,chính tả.
 - Giáo viên thường xuyên kiểm tra nhăc nhở, sửa sai kịp thời, hình thành cho học sinh ý thức rèn chữ ,giữ vở tốt.
 - Động viên khen thưởng kịp thời. Ngoài ra ,trong các lần họp CMHS của lớp ,giúp CMHS nắm mẫu chữ hiện hành, hướng dẫn phụ huynh tham gia giúp các em rèn chữ viết ở nhà để đạt kết quả cao hơn.
C. Kết luận
 Rèn chữ viết cho học sinh tiểu học là vấn đề cấp thiết đang được đặt ra cho tất cả những người làm công tác giáo dục, đòi hỏi mỗi mỗi giáo viên ,mỗi học sinh phải có ý thức ,biện pháp cụ thể thiết thực để có kỷ năng viết đúng, đẹp.Đây là công viịec đòi hỏi phải có nhiều thời gian, tốn nhiều công sức và phải tiến hành thường xuyên. Vì vậy giáo viên phải có tinh thần trách nhiệm cao, có lòng yêu nghề mến trẻ. Học sinh phải biết tích cực tự giác, chịu khó học tập, có ý thức vươn lên trong việc rèn chữ viết đúng, đẹp.
 Bình Mỹ, ngày 18 tháng 01 năm 2010
 Người thực hiện
 Hồ Hữu Trí