A. PHẦN MỞ ĐẦU
1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI :
Môn Tiếng Việt trong chương trình học tập ở bậc Tiểu học nói chung và lớp 2 nói riêng có nhiệm vụ hình thành năng lực hoạt động ngôn ngữ cho học sinh, trong đó phân môn Tập đọc lớp 2 có tầm quan trọng đặc biệt trong chương trình môn Tiếng Việt, đọc trở thành một đòi hỏi cơ bản đầu tiên đối với mỗi người đi học. Đọc giúp các em chiếm lĩnh được ngôn ngữ để dùng trong giao tiếp và học tập.Việc dạy học sẽ giúp các em hiểu bài hơn,bồi dưỡng các em biết yêu cái thiện,cái đẹp, tránh xa cái ác đồng thời dạy cho các em biết suy nghĩ lôgic cũng như biết tư duy hình ảnh. Phân môn Tập đọc có nhiệm vụ phát triển năng lực trí tuệ, những phẩm chất tốt đẹp của người học sinh, rèn luyện tư duy giáo dục thẩm mỹ và giáo dục các em lòng yêu quý giữ gìn Tiếng Việt,trên cơ sở đó tạo điều kiện để các em học tập các môn học khác để phát triển toàn diện.Việc giảng dạy Tập đọc với mong muốn giúp học sinh tiếp thu tri thức một cách chủ động, tích cực, giúp các em phát triển vốn từ, đọc hiểu và tiến tới đọc hay. Học sinh yêu quý Tiếng Việt được biểu hiện trong hành động cụ thể về khả năng nói đúng, viết đúng Tiếng Việt, giáo dục đạo đức, tình cảm, thị hiếu thẩm mỹ cho các em.
Phòng giáo dục -đào tạo thạch thất Trường tiểu học bình yên . Sáng kiến kinh nghiệm Tên đề tài : Một số biện pháp luyện đọc khi dạy tập đọc ở lớp 2 Tác giả : Nguyễn Thảo Mai Đơn vị công tác: Trường Tiểu học Yên Bình A Thạch Thất –Hà Nội Năm học 2009 - 2010 Cộng hoà xã hội chủ nghĩa việt nam Độc lập - Tự do - Hạnh phúc _____________________________________________ I/- sơ yếu lý lịch Họ và tên : Nguyễn Thảo Mai Ngày sinh : 28/9/1970 Năm vào nghành : 1992 Chức vụ : Giáo viên lớp 2 Đơn vị công tác : Trường Tiểu học Yên Bình A Thạch Thất - Hà Nội Hệ đào tạo : Trung cấp sư phạm II/- tên đề tài Một số biện pháp luyện đọc khi dạy tập đọc ở lớp 2 A. phần mở đầu 1. Lý do chọn đề tài : Môn Tiếng Việt trong chương trình học tập ở bậc Tiểu học nói chung và lớp 2 nói riêng có nhiệm vụ hình thành năng lực hoạt động ngôn ngữ cho học sinh, trong đó phân môn Tập đọc lớp 2 có tầm quan trọng đặc biệt trong chương trình môn Tiếng Việt, đọc trở thành một đòi hỏi cơ bản đầu tiên đối với mỗi người đi học. Đọc giúp các em chiếm lĩnh được ngôn ngữ để dùng trong giao tiếp và học tập.Việc dạy học sẽ giúp các em hiểu bài hơn,bồi dưỡng các em biết yêu cái thiện,cái đẹp, tránh xa cái ác đồng thời dạy cho các em biết suy nghĩ lôgic cũng như biết tư duy hình ảnh. Phân môn Tập đọc có nhiệm vụ phát triển năng lực trí tuệ, những phẩm chất tốt đẹp của người học sinh, rèn luyện tư duy giáo dục thẩm mỹ và giáo dục các em lòng yêu quý giữ gìn Tiếng Việt,trên cơ sở đó tạo điều kiện để các em học tập các môn học khác để phát triển toàn diện.Việc giảng dạy Tập đọc với mong muốn giúp học sinh tiếp thu tri thức một cách chủ động, tích cực, giúp các em phát triển vốn từ, đọc hiểu và tiến tới đọc hay. Học sinh yêu quý Tiếng Việt được biểu hiện trong hành động cụ thể về khả năng nói đúng, viết đúng Tiếng Việt, giáo dục đạo đức, tình cảm, thị hiếu thẩm mỹ cho các em. Qua thực tế giảng dạy năm học trước tôi nhận thấy trong giảng dạy, giáo viên đều lấy sách giáo khoa làm gốc. Điều này đúng vì sách giáo khoa là văn bản pháp lệnh của Nhà nước, nhưng chuyển tải nội dung sách giáo khoa như thế nào để học sinh hiểu và vận dụng được kiến thức sách giáo khoa thì lại là một vấn đề về cách dạy, cách học. Đa số giáo viên chỉ làm theo hướng dẫn giảng dạy hoặc bài soạn để dạy, sách hướng dẫn nói gì thì giáo viên làm theo như thế. Chúng ta đều biết sách hướng dẫn giảng dạy đều là tài liệu tham khảo phục vụ chung cho cả nước nên nhiều phần nói chung chung chưa phù hợp với học sinh của từng vùng, từng đối tượng.Vì vậy hiệu quả học tập của học sinh không cao. Xuất phát từ những lí do trên, thấy rõ được tầm quan trọng của dạy đọc nên tôi đã lựa chọn đề tài “Một số biện pháp luyện đọc khi dạy Tập đọc ở lớp 2 ”.Với mong muốn phần nào sẽ giúp các em hoàn thiện về học tập, góp phần giữ gìn sự trong sáng của Tiếng Việt thông qua sự hoàn thiện về nghe – nói - đọc – viết Tiếng Việt một cách thành thạo. 2. mục đích của đề tài : Đề xuất một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng đọc trong phân môn Tập đọc cho học sinh lớp 2G trường Tiểu học Bình Yên đồng thời bồi dưỡng cho học sinh yêu thiên nhiên, yêu quê hương đất nước, gia đình, nhà trường và giữ gìn sự trong sáng của Tiếng Việt. 3. đối tượng, phạm vi áp dụng và thời gianthực hiện đề tài : a. Đối tượng, phạm vi áp dụng: Đề tài được thực hiện trong các giờ Tập đọc vơí 30 học sinh ở lớp 2G, trường Tiểu học Bình Yên-Thạch Thất-Hà Nội, Năm học 2008-2009. Đề tài có thể áp dụng cho tất cả các lớp của khối 2. b. Thời gian thực hiện đề tài : Đề tài này được áp dụng trong các giờ học Tập đọc ở lớp 2G, trong thời gian một năm học, tại trường Tiểu học Bình Yên-Thạch Thất –Hà Nội. - Khảo sát thực trạng đầu năm học:Tháng 9/2008. - ứng dụng: Từ tháng 10/ 2008 đến tháng 4/ 2009. - Nghiệm thu: Tháng 4/2009. 4. Cơ sở nghiên cứu, phương pháp nghiên cứu: - Cơ sở nghiên cứu: Nghiên cứu những vấn đề lí luận có liên quan đến dạy và học Tập đọc của học sinh Tiểu học nói chung và học sinh lớp 2 nói riêng. - Các phương pháp nghiên cứu: - Phương pháp điều tra. - Phương pháp tổng kết kinh nghiệm. -Phương pháp thực nghiệm khoa học, giáo dục. b. nội dung của đề tài I/- khảo sát thực trạng học tập đọc ở các lớp : Đầu năm học 2008-2009, tôi đã tiến hành kiểm tra Tập đọc bài “Bím tóc đuôi sam” của 30 học sinh lớp 2G, trường Tiểu học Bình Yên, kết quả thu được như sau: Sĩ số Đọc rõ ràng, mạch lạc, ngắt nghỉ đúng. Đọc to, đôi chỗ ngắt nghỉ chưa đúng Đọc nhỏ, chưa biết ngắt nghỉ 30 em 3 em = 10% 6 em = 20% 21 em = 70% Nhìn chung kết quả về kiến thức kỹ năng học sinh đạt được còn thấp so với yêu cầu. Điều đó tất yếu dẫn đến kết quả học tập bộ môn chưa cao. -Tồn tại: * Học sinh đọc còn ê, a, kéo dài giọng. * Chưa biết ngắt nghỉ đúng dấu chấm dấu phẩy . * Đặc biệt, không có học sinh đọc hay. II/- biện pháp thực hiện: Quan điểm đổi mới cách dạy Tập đọc ở lớp 2: Từ thực tế về chất lượng, hiệu quả học tập của học sinh, người giáo viên phải có quan điểm đổi mới cách dạy các môn học nói chung và đặc biệt là đổi mới cách dạy Tập đọc. Loại B: Thuộc bài, đọc đúng và rõ ràng nhưng đồng thanh chưa đều, (bạn đọc to, bạn đọc nhỏ ). Loại C: Chưa thật thuộc bài (có bạn không đọc hoặc đọc sai), đồng thanh chưa đều, cả nhóm phối hợp với nhau chưa tốt. * Các nhóm thi đọc đồng thanh theo từng bài.Tổ trọng tài cho điểm theo tiêu chuẩn đã nêu, giáo viên ghi bảng. VD: Đọc bài “Lượm”: Nhóm điểm Sơn Ca : A ,B, A, A, A. Hoạ Mi : A, B, B, B, B. Hoàng Yến : A, A, A, A, A. Cuối cuộc thi, giáo viên cùng tổ trọng tài tổng hợp kết quả của các nhóm, so sánh và xếp loại nhóm nhất, nhì, ba, để động viên khen thưởng. Với các biện pháp trên, chất lượng đọc của lớp tôi được nâng lên rõ rệt, học sinh yêu thích giờ tập đọc hơn, nhiều em đọc đã thể hiện được lời nhân vật và tình cảm của bài văn. III/- kết quả thực hiện đề tài : Qua một năm học áp dụng và thực hiện một số biện pháp trên vào thực nghiệm giảng dạy ở lớp 2G, trường Tiểu học Bình Yên, so với một tiết dạy bình thường, học sinh đã nắm bắt được các yêu cầu cần đạt, đọc trôi chảy, rõ ràng, mạch lạc, ngắt nghỉ đúng nhịp, bước đầu biết đọc phân vai, thể hiện được lời nhân vật. Một số học sinh đã biết đọc hay thể hiện được tình cảm của bài văn, bài thơ. Với việc phối hợp nhiều phương pháp, tổ chức các trò chơi đã kích thích hứng thú học tập và sự tập trung cao độ trong học tập của học sinh. Cuối năm học 2008-2009, tôi đã tiến hành kiểm tra, khảo sát 30 học sinh lớp 2G, trường Tiểu học Bình Yên qua bài đọc:“Cây và hoa bên lăng Bác” Kết quả thu được như sau: Sĩ số Đọc rõ ràng, mạch lạc, ngắt nghỉ đúng. Đọc to, đôi chỗ ngắt nghỉ chưa đúng Đọc nhỏ, chưa biết ngắt nghỉ 30 em 12 em = 40% 13 em = 43% 5 em = 17% Qua so sánh, đối chiếu, tổng hợp cho thấy: Sử dụng nhiều biện pháp trong luyện đọc, sẽ giúp các em thêm hứng thú học tập, đem lại kết quả tốt. c. kết luận. i/.Bài học kinh nghiệm: 1/ Đối với giáo viên: - Đọc là một trong bốn kĩ năng cơ bản của Tiếng Việt, mỗi giáo viên cần phải có trình độ hiểu biết sâu rộng, có tri thức khoa học, có năng lực sư phạm thực sự cùng với lòng say mê nghề nghiệp, với khẩu hiệu: “Tất cả vì học sinh thân yêu”. - Đọc mẫu là một bước quan trọng, giáo viên cần chuẩn bị chu đáo cho bước này. Giáo viên không được phép phát âm sai. Nếu đọc hay, giáo viên sẽ thu hút được học sinh hứng thú ngay từ bước này. -Vận dụng linh hoạt các hình thức dạy học, khuyến khích động viên những cố gắng nhỏ bé của học sinh để các em tự tin hơn khi đọc bài. - Quan tâm đến mọi đối tượng học sinh (đặc biệt là học sinh nhút nhát và học sinh yếu). 2/ Đối với học sinh: - Có đủ sách giáo khoa Tiếng Việt. - Chuẩn bị chu đáo bài đọc ở nhà. Với mong muốn góp phần nhỏ bé của mình trong nhiệm vụ “trồng người”, tôi luôn cố gắng thực hiện tốt công tác giảng dạy, tạo điều kiện cho các em tiếp thu và nắm vững nội dung học tập bằng nhiều cách.Điều đó sẽ kích thích sự hăng say của các em đối với giờ học, phát huy tính chủ động sáng tạo của học sinh. Tuy rằng đó chỉ là những suy nghĩ của riêng tôi, song tôi tin rằng sẽ đón nhận được những ý kiến giúp đỡ, bổ sung của các đồng nghiệp, của Hội đồng khoa học các cấp góp ý, nhận xét để sáng kiến kinh nghiệm của tôi được hoàn thiện và áp dụng rộng rãi. II/.một số kiến nghị : Đề nghị Bộ Giáo dục - Đào tạo cung cấp thêm đồ dùng dạy học phục vụ cho phân môn Tập đọc nói riêng và môn Tiếng Việt nói chung. Bình Yên, ngày 20 tháng 4 năm 2009 Người viết Hoàng Thị Sinh
Tài liệu đính kèm: