I –THỰC TRẠNG BAN ĐẦU CỦA VẤN ĐỀ :
Như chúng ta đã biết ,năm nay năm 2001 là năm bước vào đầu thiên niên kỷ mới thì việc duy trì sĩ số lại cần thiết và bức xúc hơn nữa cho nhu cầu giáo dục tieu học hiện nay. Năm học này tôi vẫn được phân công chủ nhiệm lớp 3 B4 .So với những năm học trước ,lớp tôi chủ nhiệm nằm trong diện lao động nghèo,hoàn cảnh khó khăn và diện xoá đói giảm nghèo lại nhiều hơn.Vì thế việc đến trường của cac em cũng hay gián đoạn,thêm vào đó năng lực của các em lại yếu nhiều nên dễ bị chán nản,vắng mặt ngày càng nhiều và đồng thời dẫn đến việc bỏ học.
MỘT SỐ KINH NGHIỆM VỀ DUY TRÌ SĨ SỐ LỚP . Ở MỘT LỚP HỌC I –THỰC TRẠNG BAN ĐẦU CỦA VẤN ĐỀ : Như chúng ta đã biết ,năm nay năm 2001 là năm bước vào đầu thiên niên kỷ mới thì việc duy trì sĩ số lại cần thiết và bức xúc hơn nữa cho nhu cầu giáo dục tieu học hiện nay. Năm học này tôi vẫn được phân công chủ nhiệm lớp 3 B4 .So với những năm học trước ,lớp tôi chủ nhiệm nằm trong diện lao động nghèo,hoàn cảnh khó khăn và diện xoá đói giảm nghèo lại nhiều hơn.Vì thế việc đến trường của cac em cũng hay gián đoạn,thêm vào đó năng lực của các em lại yếu nhiều nên dễ bị chán nản,vắng mặt ngày càng nhiều và đồng thời dẫn đến việc bỏ học. II LÝ DO ĐẶT VẤN ĐỀ: Trên tinh thần” Tình thương và trách nhiệm” tôi luôn luôn day dứt trước tinh trạng trên.Như những năm trước tôi đã vận dụng lại các biện pháp đã tiến hành cho những năm trước và có phần cải tiến đổi mới hơn,bản thân thấy rằng đã có kết quả cao hơn nhiều.Tôi xin nêu ra : III .CÁC BIỆN PHÁP TIẾN HÀNH. Như những năm qua,khi nhận lớp chủ nhiệm tôi đã thực hiện những công việc sau : 1/ Tổ chức điều tra nắm hoàn cảnh sống và đặc điểm gia đình của từng học sinh: - Tôi cho học sinh tự nêu lí lịch về bản thân và gia đình,ghi rõ họ tên,nghề nghiệp của cha mẹ,hoàn cảnh sống của gia đình,công việc thường ngày của học sinh phải làm ở nhà và là đứa con thứ mấy? - Việc làm này giúp tôi hiểu rõ hơn hoàn cảnh của từng em để có biện pháp giáo dục thích hợp. 2/ Tổ chức điều tra nắm chất lượng học tập và hạnh kiểm ở năm trước : Đây là việc làm toàn trường ,không riêng gì lớp tôi,nhưng qua đó tôi nắm được sức học của các em để có biện pháp kềm cặp, động viên và uốn nắn , kiên quyết không để cho các em chán nản ,bỏ học vì học yếu. 3/ Tổ chức bồi dưỡng học sinh yếu kém. Đối với việc làm này,tôi đã thực hiện đôi bạn học tập cho từng bàn một để giúp đỡ lẫn nhau ,học sinh khá giỏi kèm sinh yếu kém. Việc làm này có kết quả khá cao. Lớp cĩ tất cả 15 đơi bạn học tập,trong đĩ nổi bật nhất là đơi bạn: Hồng-Tuấn, Minh-Tân,Trân-Thủy,Loan-Lan.Các em Tuấn,Tân,Thủy ,Lan là những học sinh cá biệt của lớp,lười học,thường xuyên nghỉ khơng phép ,khơng chép bài,khơng thuộc bài,vào lớp hay nĩi chuyện,mất trật tự làm ảnh hưởng đến lớp thầy cơ than phiền nhưng kể từ khi sắp xếp lại chỗ ngồi sau 2 tháng đầu năm học cac em cĩ tiến bộ rõ rệt cịn các em : Hồng ,Minh ,TRân ,Loan lại rất nhiệt tình đối với bạn ,thường xuyên động viên ,an ủi nhắc nhở bạn ,hướng dẫn cho bạn rất nhiệt tình về hướng học từng mơn cụ thể .Ngồi ra các em này cịn chịu khĩ dị bài cho bạn hằng giờ hằng ngày và xem viêc học của bạn như chính việc học của mình .Vì tơi đã đưa ra kế hoạch thi đua trong đơi bạn học tâp sẽ Bi trừ điểm như nhau :Khi cĩ một em khơng hiểu bài ,khơng thuơc bài ,khơng làm bài. Các em phải báo cao việc làm của mình vè sự tiến bộ ,sự chậm tiến của bạn cho tôi thường xuyên để tôi uốn nắn kịp thời .Bên cạnh đó các em học sinh giỏi ,khá tôi phân công vào giờ truy bài 15 phút để giảng bài tập khó của các môn ,cả lớp đều theo dõi và chỉnh lại bài làm của mình cho đúng hơn . Riêng bản thân tôi trong 15 phút đầu giờ : Kiểm tra tập vở, bài làm ở nhà của những học sinh yếu kém,xem xét cách thực hiện của đôi bạn học tập cùng với việc quản lý của ban cán sự lớp để điều chỉnh cho phù hơn .Để có được kết quả cao hơn, tôi thường ở lại lớp vào tiết cuối ngày thứ hai,thứ sáu hàng tuần để bồi dưỡng ,nhắc nhở học sinh yếu kém ,họp cán bộ lớp,các tổ trưởng ,tổng kết hoạt động trong tuần,bàn kế hoạch cho tuần tới . Qua việc làm trên,tình cảm thầy trò lại càng thân thiết hơn,những em có thái độ rụt rè và nhút nhát trước kia,nay không còn nữa,lại trở nên mạnh dạn hơn,càng tin tưởng hơn vào sự công bằng,hợp lý ,không thiên vị ,bao che của giáo vien chủ nhiệm,từ đó các em lại càng vững vàng hơn trong việc bàn bạc,kiến nghị và cả sự đấu tranh chống lại những học sinh thường vi phạm nội quy của lớp mà không sợ bạn thù ghét . 4/Vận động giúp đỡ học sinh có hoàn cảnh khó khăn: Đối với học sinh có hoàn cảnh khó khăn tôi vận động lớp giúp quần áo ,tập vở ,kể cả tiền bạc hỗ trợ cho các em ; nếu gặp đau ốm ølại càng quan tâm hơn cụ thể những trường hợp sau: - Đỗ Thị Tuyết Loanû:Gia đình thuộc diện xoá đói giảm nghèo ,chưa được cấp sổ,mẹ và chị đều bệnh tâm thần ,cha già và còn một đứa em út học lớp một .Bản thân em học rất giỏi, chăm ngoan và là một lớp trưởng hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ của mình .Tập thể lớp tặng áo,tập viết - Nguyễn Hữu Tuấn: Cha mẹ làm thuê ,rất nghèo,,tập thể tặng áo, tập viết . - Nguyễn Văn Tan : Cha làm thuê,mẹ bán bún dạo,em là anh cả của nhieu em nhỏ, tập thể lớp tặng 8 tập, 2 áo , viết, thước. - Nguyễn Thị Thuỷ : Cha già, mẹ mất sớm, bốn anh chị em đều đi làm thuê nuôi cha . Tập thể lớp và ca ùnhân những em khá hơn tặng 3 áo trắng , 1 áo thể dục,tập vở. Những việc làm nhỏ bé tuy giá trị vật chất không đáng là bao nhưng đã tạo được tình cảm gắn bó ,các em biết yêu thương giúp đỡ lẫn nhau với tinh thần đoàn kết tương trợ cao. 5/Đến thăm những gia đình học sinh tự ý bỏ học: Qua kiểm diện hàng ngày tôi quản lý chặt chẽ các trường hợp nghỉ học không phép dù chỉ một ngày ,tôi đều trực tiếp đến nhà vận động phụ huynh cho con mình đi học đều đặn hơn . Đặc biệt đối với những em tự ý bỏ học hoặc gia đình giải quyet á cho nghỉ học ,tôi cố gắng thuyết phục để các em trở lại học bình thường . Cụ thể tôi đã vận động 3 em trở lại trường như : -Nguyễn Hữu Tuấn : Mặc dù đã được lớp hỗ trợ thêm tập,sách,quần áo nhưng gia đình quá nghèo , không có tiền đi xe,đi học lại học yếu, tự ái chán nản bỏ học .Sau khi tôi đến nhà vận động em trở lại học ,hiện là học sinh khá giỏi của lớp . -Nguyễn Văn Tan ; Gia đình rất nghèo ,có tới 6 nhân khẩu ,cha làm thuê,mẹ bán bún dạo để nuôi 4 đứa con,em là một trong những đứa con lớn cho nên đi học về là phải trông em, tiếp việc nhà, không có thời gian để học và làm bài,không co ùngười kềm cặp.Vì thế em thường xuyên không thuộc bài,không soạn bài,học rất yếu nên chán nản,tự ý bỏ học, gia đình chấp thuận.Sau khi đến nhà tôi đã vận động em trở lại trường ,hiện là học sinh trung bình khá của lớp,đi học rất đều. - Nguyễn Thị Thuỷ : phần ưu tiên cho em Thuỷ không thua kém gì so với những em khác.,nhưng vì mồ côi mẹ từ nhỏ,cha già mất sức lao động,em là em út ,bốn anh chị em phải làm thuê để nuôi nhau.Bản thân em tự chăm sóc cho mình ,sáng đi học ,trưa về đi trông em và ai mướn gì thì em làm cái ấy ,còn việc học thì buông trôi theo số phận ,học cho có học mà thôi.Quan trong hơn nữa là cả gia đình không ai quan tâm đến việc học của em . Đối với trường hợp này tôi càng quan tâm hơn ,khi đến nhà tôi càng cố thuyết phục gia đình nên quan tâm đến việc học của con mình hơn.Tôi đã đưa ra một số giải pháp sau :Đề nghị gia đình kiểm tra đôn đốc việc học ở nhà ,căn cứ vào thời khóa biểu đã dán lên góc bàn học tập của em ,một mặt không cho đi trông em mướn mà chỉ nhận boc vỏ đậu phong cho nhà người chú sát bên nhà em mà thôi;nhưng với điều kiện phải làm bài đầy đủ trước khi làm việc ấy .Ngoài ra ,tôi yêu cầu gia đình,mặc dù phải đi làm ăn kiếm sống nhưng cũng thu xếp lại và dành thời gian để quan tâm con em mình hơn .Tôi đã gợi lòng thương của họ đối với một đứa con,đứa em út khi không có mẹ thì ao ước biết chừng nào khi có người chăm sóc,lo lắng ,ø quan tâm và yêu thương nó.Niềm vui lớn nhất đối với lứa tuổi em Thuỷ là cần phải được học hành,phải được hưởng đầy đủ về quyền lợi trẻ em . Bên cạnh việc làm trên,tôi còn đến gặp gia đình của người chú để kêu goi sự ủng hộ của họ.Sau khi phân tích vụ việc ,bà con em Thuỷ đã bằng lòng với tôi về việc làm trên bằng cách : Khi không có cha hoặc anh chị của em Thuỷ ở nhà thì họ có nhiệm vụ kiểm tra đôn đốc,nhắc nhở việc học của em.Tôi lấy tin tức của em một tuần 2 lần qua phần báo cáo của gia đình và bà con ở xóm em .Đến trường em Thuỷ được sự giúp đỡ của thầy cô,bạn bè nhất là trong đôi bạn học tập một cách tận tâm và nhiệt tình . Với những cử chỉ trên của tất cả chúng tôi,bản thân em Thuỷ đã ý thức được : Em không bị cô lập trong lớp mà chỉ thấy rằng tập thể lớp là một mái nhà chung đang đùm bọc và giúp nhau cùng tiến .Hiện em là học sinh trung bình khá của lớp, đi học rất đều và có tiến bộ rõ rệt . 6/Thực hiện tốt tiết sinh hoạt lớp : Trong tiết sinh hoạt lớp cuối tuần,tôi chuẩn bị nội dung và phân tích kỹ những mặt ưu( dù rất nhỏ của các em )và cũng rất nghiêm khắc với những vi phạm nội quy của nhà trường,cuả lớp tôi luôn luôn biểu dương các em học yếu có tiến bộ,các em đã khắc phục được những yếu điểm để đi lên và để động viên khích lệ:Tôi dùng phần thưởng nhỏ như : tập ,vở,bút , . để khen thưởng ,tạo cho các em có được không khí phấn khởi .Hầu hết các buổi trong tuần,tôi đều co ùmặt 15 phút đầu giờ để hướng dẫn các em truy bài và trao đổi với cán bộ lớp về tình hình của lớp . Lớp được đi vào nề nếp sớm là do ngay từ đầu năm ,tôi đã xây dựng một đội ngũ cán bộ đầy đủ uy tín,gương mẫu do chính các em bầu ra.Sau đó tôi phân công cụ thể với trách nhiệm rõ ràng,người nào việc đó và tôi luôn là chỗ dựa vũng chắc cho các em .Tôi đã xây dựng lớp thành một tập thể đoàn kết ,nhất trí,hỗ trợ lẫn nhau để cùng hoàn thành nhiệm vụ. IV-KẾT QUẢ CỤTHỂ : 1/Kết quả ban đầu : Qua những việc làm trên,lớp tôi chủ nhiệm hiện nay luôn luôn nhận cờ luân lưu và đạc biệt duy trì sĩ số 100 % 30/30,đạt kết quả rất cao so với những năm học trước. 2/ Kết quả đạt được : Sau thời gian áp dụng nhiều năm tôi đã thực hiện với những biện pháp trên và có cải tiến theo tình hiønh cụ thể,bản thân nhận thấy có kết quả khá cao so với những năm qua,cụ thể như sau: Năm học2008/2009: Sĩ số 28, cuối năm 28,đạt tỉ lệ 100%. Năm học2009/2010: Sĩ số 32, cuối năm 32, đạt,tỉ lệ 100%. Nămhọc 2010/2011:: Sĩ số 35,cuối năm 35 đạt tỉ lệ 100%. Từ đầu năm học 2011/2012 cho đến nay,: Lớp tôi chủ nhiệm co 30 HS va luon duy trì sĩ số đạt 100 %( không giảm) .Trong tương lai lớp tôi sẽ lên thẳng 100 % ( qua nắm tình hình của một số giáo viên bộ môn ) Như vậy 3 năm liền ,lớp tôi chủ nhiệm đã duy trì sĩ số 100%,cùng với kết quả học tậpû khá cao ở lớp ,: Giỏi 35%,khá 43%,trung bình 22% ,khơng co ø yếu.. V- NGUYÊN NHÂN THÀNH CÔNG: Bản thân tự suy nghĩ rằng nếu là một giáo viên chủ nhiệm thì cũng phải đáp ứng những yêu cầu sau : Ngoài việc nâng cao chất lượng dạy và học ï còn phải đảm bảo được việc duy trì sĩ số lớp. Phải biết động viên kịp thời,trực tiếp gặp phụ huynh của các em để phân tích cho họ thấy được sự thiệt thòi của việc con em mình thất học ,từ đó gợi được lòng thương của họ đối với con cái . Phải biết giúp đỡ về vật chất và tinh thần để những em bỏ học yên tâm tiếp tục đi học lại. Phải thực sự hết lòng thương yêu học sinh, tạo tình cảm gắn bóvà tình thân ái giữa thầy trò với nhau.Luôn theo dõi uốn nắn việc học hành của các em . VI – NHỮNG BÀI HỌC KINH NGHIỆM: Qua những việc tôi đã làm và đã thành công ,bản thân rút ra cho mình những bài học quý báu mà một người giáo viên cần phải có và cần phải thực hiện: -Phải nhạy bén với mọi công việc ,mọi tình huống ,có cách xử lý đúng đắn dứt khoát và khoa học. Phải có tầm nhìn rộng ,phải hiểu và nắm kỹ hoàn cảnh sống của từng em học sinh,phải có tình thương và biết chia vui ,sẻ buồn cùng các em, coi các em là những người thân của mình. Phải trân trọng những thành tích của các em,khuyến khích động viên,đúng lúc,kịp thời. Ngoài công việc dạy chữ ,người giáo viên còn là một người cha,người mẹ, người anh,người chị phải định hướng giáo dục các em trở thành người tốt ,hữu ích cho xã hội . Phải thường xuyên theo dõi kết quả học tập của học sinh,thông báo cho gia đình, kết hợp với gia đình ,với nhà trường và với tập thể lớp để có kế hoạch hỗ trợ giúp học sinh tiến bộ. Phải tập cho mình có một đức tính kiên trì, nhẫn nại và chịu khó thì mới không phải bó tay trước những thử thách. Phải giáo dục tự tưởng,tình cảm đạo đức và tìm hiểu tâm tư nguyện vọng của học sinh làm cho học sinh nhận thức đâu là đúng ,đâu là sai để phát huy và khắc phục, ngày càng làm cho mình hoàn thiện hơn. Nói tóm lại ,là một người giáo viên thì ta phải thật sự yêu nghề,mến trẻ ,luôn hoà đồng và gần gũi với học sinh mới đạt kết quả cao. VII- KẾT LUẬN: Trên đây là một số kinh nghiệm nhỏ ,tôi rút ra trong quá trình làm công tác chủ nhiệm từ năm học 2008/2009 cho đến nay trong việc duy trì sĩ số ở lớp tơi. Tôi mong các cấp lãnh đạo và các đồng nghiệp trao đổi thêm để chúng ta có những biện pháp hữu hiệu hơn về việc duy trì sĩ số ở các khối lớp noi chung trong năm học mới nay. Xin cảm ơn! Phú Hiệp ngày 25/11/2011 Người viết Vũ Văn Ảnh
Tài liệu đính kèm: