A. PHẦN CHUNG:
ĐỀ TÀI: Biện pháp nâng cao chất lượng môn chính tả
Người viết: Trần Thị Hoa
Đơn vị công tác: Trường tiểu học Quang Trung
B. ĐẶT VẤN ÑEÀ:
I. Lý do:
Chữ viết hiện nay của người Việt là chữ viết ghi lại theo phát âm. Do đó việc viết đúng phải dựa trên đọc đúng, đọc đúng là cơ sử viết đúng. Tuy nhiên do yếu tố vùng miền, cách phát âm mỗi nơi có khác nhau. Mặc dù những qui tắc, qui ước về Chính tả đã được thống nhất theo ngữ pháp chung. Nhưng việc “viết đúng Chính tả” trong học sinh hiện nay nói chung vẫn còn nhiều khó khăn, tồn tại.
Vấn đề là: Cũng như tất cả các nước dùng hệ thống chữ cái Latin khác trên thế giới, “ghi giọng nói” là thao tác hiển thị cơ bản của ngôn ngữ viết. Trong khi trong thực tế ở nước ta, hiện tượng không đồng nhất trong phát âm là khá phổ biến. Do tình hình kinh tế xã hội chung, hầu như bất kỳ địa phương nào trong cả nước cũng có sự pha trộn, giao thoa của nhiều vùng miền. Từ giáo viên đến học sinh, “Cô Bắc- trò Nam; Cô Trung-trò Bắc.”. “Nghe và hiểu” được tiếng nói của nhau quả là không đơn giản. Trong khi “chuẩn chính tả” của Ngữ pháp Việt Nam căn cứ vào phát âm của khu vực Hà Nội thì với các vùng miền khác việc “nhại giọng nói” theo phát âm tiêu chuẩn không hề đơn giản. Một số ví dụ tiêu biểu như: Phát âm của một số vùng Bắc Bộ (Hải Dương) thì “nói và làm” thành ra “lói và nàm”, khu vực Trung Bộ (khu vực Bình Trị Thiên, Nghệ Tỉnh) hầu như không phân biệt nỗi các dấu thanh “sắc- nặng-hỏi - ngã” như “nói” lại thành “nọi”; phát âm khu vực các Tỉnh “xứ Quãng” thì càng gay gắt hơn với những nguyên âm chính như “ ăn” thành “eng”, “nói” thì nghe thành “núa”, các tỉnh Miền Nam thì “về” thành ra “dề” hay “lan” và “lang”
A. PHẦN CHUNG: ĐỀ TÀI: Biện pháp nâng cao chất lượng môn chính tả Người viết: Trần Thị Hoa Đơn vị công tác: Trường tiểu học Quang Trung B. ĐẶT VẤN ÑEÀ: I. Lý do: Chữ viết hiện nay của người Việt là chữ viết ghi lại theo phát âm. Do đó việc viết đúng phải dựa trên đọc đúng, đọc đúng là cơ sử viết đúng. Tuy nhiên do yếu tố vùng miền, cách phát âm mỗi nơi có khác nhau. Mặc dù những qui tắc, qui ước về Chính tả đã được thống nhất theo ngữ pháp chung. Nhưng việc “viết đúng Chính tả” trong học sinh hiện nay nói chung vẫn còn nhiều khó khăn, tồn tại. Vấn đề là: Cũng như tất cả các nước dùng hệ thống chữ cái Latin khác trên thế giới, “ghi giọng nói” là thao tác hiển thị cơ bản của ngôn ngữ viết. Trong khi trong thực tế ở nước ta, hiện tượng không đồng nhất trong phát âm là khá phổ biến. Do tình hình kinh tế xã hội chung, hầu như bất kỳ địa phương nào trong cả nước cũng có sự pha trộn, giao thoa của nhiều vùng miền. Từ giáo viên đến học sinh, “Cô Bắc- trò Nam; Cô Trung-trò Bắc...”. “Nghe và hiểu” được tiếng nói của nhau quả là không đơn giản. Trong khi “chuẩn chính tả” của Ngữ pháp Việt Nam căn cứ vào phát âm của khu vực Hà Nội thì với các vùng miền khác việc “nhại giọng nói” theo phát âm tiêu chuẩn không hề đơn giản. Một số ví dụ tiêu biểu như: Phát âm của một số vùng Bắc Bộ (Hải Dương) thì “nói và làm” thành ra “lói và nàm”, khu vực Trung Bộ (khu vực Bình Trị Thiên, Nghệ Tỉnh) hầu như không phân biệt nỗi các dấu thanh “sắc- nặng-hỏi - ngã” như “nói” lại thành “nọi”; phát âm khu vực các Tỉnh “xứ Quãng” thì càng gay gắt hơn với những nguyên âm chính như “ ăn” thành “eng”, “nói” thì nghe thành “núa”, các tỉnh Miền Nam thì “về” thành ra “dề” hay “lan” và “lang” nghe...như nhau, đặc biệt vùng Đồng bằng Nam bộ còn có phát âm như ngọng “Con cá rô bỏ vô rổ giãy rột rột” thành “ Con cá gô bỏ vô gổ dảy gột gột”... ( khu vực Bình Định, Phú Yên) việc phát âm cũng có vài phương ngữ như: “Ông Nội” thành “Ông Nậu”, “Con người, số mười” lại nghe thành “con ngừ, số mừ”, “bên ngoài” thành “bên quài”, “đàng hoàng” thành “đàng quàng”... Nhưng “vùng nào hiểu theo vùng nấy” nên thật ra trong từng địa phương có kiểu phát âm như vậy đã thành “quen tai” nên không có gì đáng nói. Có điều là hiện nay, sự sống chung pha trộn trong các vùng cả nước hiện nay là phổ biến nên khó khăn trong việc “nghe và viết” sao cho đúng là một vấn đề lớn đối với Chính tả Việt Nam là rất rõ nét. Chính vì vậy, học sinh hiện nay mắc lỗi chính tả rất nhiều. Điều này ảnh hưởng tới kết quả học tập của các em ở môn Tiếng Việt nói chung cũng như các môn học khác. Vì vậy, trong quá trình giảng dạy thực tế tôi đã tìm hiểu nguyên nhân và đưa ra một số biện pháp khắc phục để giúp học sinh học tốt môn chính tả, một trong những biện pháp tích cực giúp học sinh học tốt môn Tiếng Việt và các môn học khác trong chương trình. Bởi trên thực tế, nếu người nói “không chuẩn phát âm” không thể làm người nghe hiểu mình muốn gì thì “viết không đúng” cũng không thể diễn đạt được ý tưởng của mình cho người khác hiểu. Đặc biệt là trong chương trình phổ thông, môn Tiếng Việt lại là môn “chủ lực và trung tâm” để có thể khai thác các môn học khác một cách tốt nhất. II. Thực trạng ban đầu: 1. Một số tồn tại trong thực tế: Qua quá trình giảng dạy và theo dõi chất lượng bộ môn, tôi thấy học sinh thường mắc phải các loại lỗi sau: a. Lỗi về dấu thanh: Tiếng Việt có 6 thanh (ngang, huyền, sắc, hỏi, ngã, nặng) thì nhiều học sinh không phân biệt được 2 thanh hỏi, ngã. Số lượng tiếng mang 2 thanh này không ít và rất phổ biến - kể cả những người có trình độ văn hoá cao. Ví dụ: Sữa xe đạp, hướng dẩn, giử gìn, dổ dành, lẩn lộn, b. Lỗi phụ âm đầu: - Học sinh viết lẫn lộn một số chữ cái ghi các âm đầu sau đây: + c/k: Céo co +ng/qu: ông quại (ngoại), bên quài(ngoài) + g/gh: Con ghà , gê gớm +h/qu: quảng hốt (hoảng hốt), phá quại (phá hoại) + ng/ngh: Ngỉ ngơi, nge nhạc, nghành nghề + ch/tr: Cây che, chiến chanh + s/x: Cây xả , xa mạc c.Lỗi âm cuối, vần: - Học sinh thường viết lẫn lộn chữ ghi âm cuối trong các vần sau đây: + at/ac- ăt/ăc - ât/âc: mác mẻ, lường gạc, gặc lúa, nổi bậc, lấc phấc + an/ang- ân/âng: cây bàn, bàng bạc, khoai lan, hụt hẫn, tần lầu... +âu/ôi : ông Nậu (nội), cái gấu (gối)... + ên/ênh: bấp bên, nhẹ tên, ghập ghền, khấp khển +ư/ươi: con ngừ , hai mư... 2. Nguyên nhân chủ yếu: a/ Lỗi về dấu thanh: Thực tế qua ngôn ngữ nói, Nghệ An trở vào không phát âm phân biệt được những thanh hỏi, ngã. Nói cách khác trong phương ngữ khu vực miền Trung và miền Nam không có thanh ngã. Trong khi số lượng từ mang 2 thanh này khá lớn. Do đó đây là lỗi rất phổ biến trong học sinh. b/ Lỗi khi viết âm Trong phương ngữ Bắc và Nam có sự lẫn lộn giữa các chữ ghi âm đầu ch/tr, d/gi, s/x . Mặt khác, trong khi một số vùng miền Bắc thường lẫn lộn các âm đầu l/n thì người Miền Nam thường lẫn lộn v/d, r/g. Ngoài ra, trong quy ước về chữ quốc ngữ, một âm ghi bằng 2 hoặc 3 dạng (ví dụ: âm “cờ” ghi bằng 3 chữ cái c / k /qu , âm “ngờ” ghi bằng ng/ngh, âm “gờ” ghi bằng g/gh) dù có những quy định riêng cho mỗi dạng khi ghép chữ, nhưng đối với học sinh tiểu học thì rất dễ lẫn lộn. c/. Lỗi khi viết âm cuối: Đối với người Miền Nam, có thể nói việc phát âm hoàn toàn không phân biệt các vần có âm cuối n/ng và t/c. Mà số từ mang các vần này không nhỏ. Mặt khác hai bán âm cuối i,u/ lại được ghi bằng 4 con chữ i/y (trong: lai/lây), u/o (trong: sau/sao), ư/ươi (trong : tư/tươi) do đó lỗi về âm cuối là lỗi khó khắc phục đối với học sinh các tỉnh phía Nam nói chung và tại địa phương nói riêng 3.Một số biện pháp khắc phục lỗi: a. Tích cực luyện phát âm đúng: Muốn học sinh viết đúng chính tả, giáo viên phải là người phát âm rõ tiếng, đúng chuẩn, đồng thời chú ý luyện phát âm cho học sinh để phân biệt các thanh, các âm đầu, âm cuối. Việc rèn phát âm bắt đầu phải được thực hiện trong tiết Tập đọc và được thực hiện thường xuyên, liên tục, lâu dài trong tất cả các tiết học như Chính tả, Luyện từ và câu, Tập làm văn b Phân biệt chính tả bằng phân tích, so sánh: Song song với việc phát âm, giáo viên có thể áp dụng biện pháp phân tích cấu tạo tiếng, so sánh với những tiếng dễ lẫn lộn, phát hiện những điểm khác nhau để học sinh lưu ý và ghi nhớ. Ví dụ: Khi viết tiếng “làng” học sinh dễ lẫn lộn với tiếng “làn”, giáo viên yêu cầu học sinh phân tích cấu tạo hai tiếng này: - làng = l + ang + thanh huyền - làn = l + an + thanh huyền. So sánh để thấy sự khác nhau: Tiếng “làng” có âm cuối là “ng”, tiếng “làn” có âm cuối là “n”. Học sinh ghi nhớ điều này, khi viết, các em sẽ không viết sai. c.Phân biệt bằng nghĩa từ: Một biện pháp khác để khắc phục lỗi chính tả cho học sinh là giúp học sinh hiểu nghĩa chính xác của từ. Việc giải nghĩa từ thường được thực hiện trong tiết Tập đọc, Luyện từ và câunhưng trong tiết Chính tả cũng là một biện pháp tích cực, khi học sinh không thể phân biệt từ khó dựa vào phát âm hoặc phân tích cấu tạo tiếng. Ví dụ: Phân biệt bàn và bàng (trong từ đơn): Bàn= cái bàn – bàng =cây bàng hoặc phân biệt Bác và bát : bác=anh của ba, Bác Hồ - bát = đồ dùng ăn cơm (bát đũa) Với những từ nhiều tiếng, từ nhiều nghĩa giáo viên phải đặt từ đó trong văn cảnh cụ thể để gợi lại nghĩa từ hoặc giúp học sinh giải nghĩa từ. d. Ghi nhớ một số mẹo luật chính tả: Một số hiện tượng chính tả mang tính quy luật đối với hàng loạt từ có thể giúp cho học sinh khắc phục lỗi chính tả một cách rất hữu hiệu. Ngay từ lớp 1, các em đã được làm quen với luật chính tả đơn giản như: các âm đầu k, gh, ngh chỉ kết hợp với các nguyên âm i, e, ê, iê, ie. Luật bổng - trầm: Qui luật về dấu hỏi, ngã trong các từ láy (mát mẻ, vui vẽ, sạch sẽ...) Trong các từ láy điệp âm đầu, thanh (hay dấu) của 2 yếu tố ở cùng một hệ bổng (ngang/sắc/hỏi) hoặc trầm (huyền/ngã/nặng). Để nhớ được 2 nhóm này, giáo viên chỉ cần dạy cho học sinh thuộc nguyên tắc : Ngang- sắc = hỏi/ Huyền- nặng = ngã . Nghĩa là đa số các từ láy âm đầu, nếu yếu tố đứng trước mang thanh huyền, nặng, ngã thì yếu tố đứng sau sẽ mang thanh ngã, nếu yếu tố đứng trước mang thanh ngang, sắc, hỏi thì yếu tố đứng sau sẽ mang thanh hỏi (hoặc ngược lại). Ví dụ: Ngang + hỏi: Nhỏ nhoi, trẻ trung, vui vẻ Sắc + hỏi: Mát mẻ, sắc sảo, vắng vẻ Hỏi + hỏi: Thỏ thẻ, hổn hển, rủ rỉ Huyền + ngã: Mỡ màng, lững lờ, vồn vã Nặng + ngã: Đẹp đẽ, mạnh mẽ, vật vã Ngã + ngã: Dễ dãi, nghễnh ngãng, nhõng nhẽo Ngoài ra, giáo viên có thể cung cấp thêm cho học sinh một số mẹo luật khác như: + Để phân biệt âm đầu tr/ch: Đa số các từ chỉ đồ vật trong nhà và tên con vật đều bắt đầu bằng ch, ví dụ: chăn, chiếu, chảo, chổi, chai, chày, chén, chum, chạn, chõ, chĩnh, chuông, chiêng, choé, chồn, chí, chuột, chó, chuồn chuồn, châu chấu, chào mào, chiền chiện, chẫu chàng, chèo bẻo, chìa vôi + Để phân biệt âm đầu s/x: Đa số các từ chỉ tên cây và tên con vật đều bắt sđầu bằng s: Sả, si, sồi, sứ, sung, sắn, sim, sao, su su, sầu đâu, sa nhân, sơn trà, sặt, sậy, sấu, sến, săng lẻ, sầu riêng, so đũa sam, sán, sáo, sâu, sên, sếu, sò, sóc, sói, sứa, sáo sậu, săn sắt, sư tử, sơn dương, san hô + Để phân biệt các vần dễ lẫn lộn Đa số từ chỉ trạng thái bấp bênh, không vững chắc có vần ênh: Gập ghềnh, khấp khểnh, chông chênh, lênh đênh, bập bềnh, chếnh choáng, chệnh choạng, lênh khênh, bấp bênh, công kênh Hầu hết các từ tận cùng là ng hoặc nh là từ tượng thanh: oang oang, đùng đoàng, loảng xoảng, đoàng đoàng, sang sảng, rổn rảng, ùng oàng, quang quác, pằng pằng, eng éc, beng beng, chập cheng, leng keng, lẻng kẻng, đùng đùng, thùng thùng, bình bịch, thình thịch, rập rình, xập xình, huỳnh huỵch Vần uyu chỉ xuất hiện trong các từ tượng hình: khuỷu tay, khúc khuỷu, ngã khuỵu, khuỵu chân; vần oeo chỉ xuất hiện trong các từ ngoằn ngoèo, khoèo chân e. Vận dụng củng cố bằng các bài tập chính tả: Giáo viên nên cho học sinh thực hiện các dạng bài tập chính tả khác nhau để giúp học sinh tập vận dụng các kiến thức đã học, làm quen với việc sử dụng từ trong văn cảnh cụ thể. Sau mỗi bài tập, giáo viên giúp học sinh rút ra các quy tắc chính tả để các em ghi nhớ. Ngoài ra, việc kiểm tra “viết đúng chính tả” của giáo viên đối với học sinh không chỉ ở mô ... göôùi lôùn, ham hoïc hoûi, ham hieåu bieát, luoân hoàn nhieân ngaây thô vaø trong saùng. - Treû ñöôïc söï chaêm soùc toát cuûa gia ñình, ñöôïc giaùo duïc trong xaõ hoäi phaùt trieån. * Ñoái vôùi giaùo vieân: - Caàn ñaàu tö saâu ñeå coù nhöõng baøi daïy môû roäng phong phuù. Hieåu roõ noäi dung muïc ñích yeâu caàu baøi daïy. Hieåu taâm lí töøng hoïc sinh trong lôùp naém ñöôïc söùc hoïc cuûa töøng em töø ñoù coù höôùng reøn luyeän giaùo duïc tích cöïc, gaây höùng thuù hoïc taäp laøm vaên. - Giaùo vieân laø ngöôøi toå chöùc caùc hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh, khuyeán khích hoïc sinh khôi daäy tö duy yeâu moân taäp laøm vaên vaø möu caàu kieán thöùc TLV. 4. Khoù khaên: - Trong cuoäc soáng giao tieáp laø hình thöùc cô baûn ñeå con ngöôøi phaùt trieån tö duy vaø hình thaønh nhaân caùch. Ñoái vôùi hoïc sinh ñòa baøn chuû yeáu laø daân cö taäp trung ñieàu kieän ñeå caùc em phaùt trieån caùc moái quan heä giao tieáp chöa ñöôïc môû roäng, voán töø coøn haïn cheá. - Moät soá gia ñình chöa thaät söï quan taâm ñeán vieäc hoïc taäp cuûa con em vì cuoäc soáng coøn lam luõ. Tuy vaäy caùc em coù moät tuoåi thô vôùi neàn taûng ñaïo ñöùc trong saùng. III. Lyù luaän: 1. Ñaëc ñieåm tình hình: - Voán hieåu bieát, söï nhaän xeùt veà thöïc teá cuoäc soáng laø ñieàu kieän quan troïng ñeå hoïc TLV. - Voán soáng ñöôïc tích luõy baèng nhöõng hieåu bieát cuûa baûn thaân thoâng qua hoaït ñoäng quan saùt haèng ngaøy trong cuoäc soáng. Ñoù laø yeâu caàu quan troïng ñeå coù voán soáng phong phuù caùi nhìn veà theá giôùi xung quanh nhaïy caûm hôn, phuø hôïp vôùi taâm lí löùa tuoåi ngaây thô hoàn nhieân giaøu caûm xuùc. - ÔÛ tröôøng tieåu hoïc, TLV laø noäi dung hoïc tích hôïp coù vò trí quan troïng trong chöông trình Tieáng vieät, goùp phaàn heä thoáng laïi kieán thöùc tieáng meï ñeû cho hoïc sinh, laøm phong phuù taâm hoàn caùc em. - Qua mieâu taû veà vaät, veà phong caûnh vaø nhaát laø ngöôøi taû, seõ theå hieän tình caûm chaân thöïc, boäc loä naêng löïc ngoân ngöõ vaø khaû naêng caûm thuï saùng taïo ngoân ngöõ hoïc sinh. 2. Caùc bieän phaùp thöïc hieän: a. Ñoái vôùi HS: - Caùc em caàn hieåu ñieàu quan troïng laø mình hoïc noùi vaø vieát vaên mieâu taû ñeå laøm gì? Coù gì toát ñeïp trong vieäc hoïc ñoù?... Ñeå töø ñoù caùc em xaùc ñònh ñöôïc laø caàn noùi vaø vieát nhöõng gì caùc em caûm, caùc em nghó nhieàu vaø saâu saéc veà noù. - Beân caïnh voán hieåu bieát veà thöïc teá cuoäc soáng, caùc em coøn caàn tích luõy voán hieåu bieát veà TLV thoâng qua vieäc ñoïc saùch thöôøng xuyeân, maø nhaát laø caùc loaïi saùch coù noäi dung phuø hôïp vôùi taâm lí löùa tuoåi. - Caàn saép xeáp taû theo moät trình töï thôøi gian, khoâng gian hôïp lí. - Baøi vaên mieâu taû phaûi theå hieän ñöôïc troïng taâm, nhaán maïnh ôû ñaëc ñieåm maø baûn thaân ñaëc bieät quan taâm, yeâu thích. - Choïn loïc töø ngöõ vaø söû duïng ña daïng caùc loaïi töø gôïi taû nhö: töø laùy, töø gôïi taû hình aûnh, töø gôïi taû aâm thanh, töø gôïi taû möùc ñoä. - Hieåu roõ caùch söû duïng caùc daáu caâu vaø aùp duïng chính xaùc vaøo vaên vieát. - Naém vöõng caùc daïng caáu truùc caâu nhö: Caâu keå, caâu caûm, caâu gheùp,Ñaëc bieät laø bieát söû duïng caâu môû ñoaïn trong thöïc haønh vaên mieâu taû. - Vaän duïng phuø hôïp caùc hình thöùc lieân keát caâu trong ñoaïn nhö thay theá töø ngöõ hay laëp töø ngöõ. - Baùm saùt yeâu caàu ñeà vaø theå hieän troïng taâm vôùi caùch nhìn, caùch nghó, caùch caûm, chaân thaät, trong saùng veà con ngöôøi, söï vaät xung quanh. - Söû duïng hôïp lí caùc bieän phaùp so saùnh nhaân hoùa trong vaän duïng thöïc haønh. - Ñoïc kó thoâng tin khaûo saùt vaên baûn vaø xaùc ñònh yeâu caàu nhaän xeùt ñaëc ñieåm loaïi vaên, ñoái vôùi loaïi baøi hình thaønh kieán thöùc vaên mieâu taû. - Quan saùt nhieàu, quan saùt kó chaúng nhöõng giuùp cho caùc em vieát ñöôïc ñoaïn vaên, baøi vaên hay maø coøn taïo ñieàu kieän cho caùc em caûm nhaän ñöôïc veû ñeïp cuûa cuoäc soáng moät caùch tinh teá vaø saâu saéc. - Bieát laäp daøn yù chi tieát cho moät baøi vaên. - Baèng caùch thöïc haønh hoïc sinh luoân ñöôïc nghe, noùi, ñoïc, vieát veà vaên mieâu taû. Noùi yù cuûa mình, nghe yù cuûa baïn cuûa thaày coâ giaùo, laøm cho hieåu bieát cuûa mình chính xaùc vaø phong phuù hôn. b. Ñoái vôùi giaùo vieân: - Suoát quaù trình daïy caàn ñaëc bieät chuù yù höôùng vaøo vieäc toå chöùc hoaït ñoäng hoïc taäp cuûa hoïc sinh. Nhaèm phaùt huy tính tích cöïc, chuû ñoäng, saùng taïo gôïi cho caùc em coù ñieàu kieän phaùt hieän ñöôïc caùc tình huoáng coù vaán ñeà trong hoïc taäp vaø cuoäc soáng, khuyeán khích phaùt trieån naêng löïc naêng khieáu, sôû tröôøng cuûa moãi hoïc sinh. Ñeà cao vai troø caûm thuï, saùng taïo cuûa caùc em, boài döôõng phaùt trieån naêng löïc, naêng khieáu vaø baûn saéc caù nhaân taïo taâm hoàn trong saùng, töôi ñeïp ôû caùc em. - Toân troïng caùch nghó caùch laøm cuûa hoïc sinh. - Chuùng ta phaûi chaáp nhaän vôùi yù kieán laï, nhöõng caù tính khaùc, khoâng laáy mình laøm maãu, khoâng aùp ñaët vì saùng taïo chæ coù trong caûm giaùc töï do vì moãi caù nhaân caàn theå hieän baûn lónh rieâng cuûa mình thaønh moät caù nhaân ñoäc ñaùo. - Giaùo vieân caàn bieát khen ngôïi khuyeán khích caùc em noùi nhöõng suy nghó, caûm nhaän trong loøng caùc em. - Hieåu roõ taâm sinh lí löùa tuoåi cuûa töøng hoïc sinh lôùp mình. Naém vöõng quy trình daïy taäp laøm vaên mieâu taû. Döï ñoaùn, löôøng tröôùc nhöõng phaûn öùng tö töôûng cuûa hoïc sinh ñeå coù theå höôùng daãn, öûng xöû phuø hôïp. - Kieân nhaãn laéng nghe söï trình baøy cuûa caùc em, taïo khoâng khí thaûo luaän daân chuû trong caùc tình huoáng. Traân troïng nhöõng saùng taïo, caûm xuùc ñeïp cuûa hoïc sinh duø laø nhoû, khen ngôïi, bieåu döông ñuùng luùc seõ taïo höùng khôûi trong hoïc taäp cho caùc em. - Giaùo vieân khoâng phaûi laø ngöôøi duy nhaát nhaän xeùt keát quaû hoïc taäp cuûa hoïc sinh, maø caàn toå chöùc taïo ñieàu kieän cho caùc em ñaùnh giaù mình vaø bieát ñaùnh giaù laãn nhau. - Muoán cho hoïc sinh saùng taïo vaø vieát ñöôïc nhöõng baøi vaên saâu saéc, chaân thöïc, caàn reøn cho caùc em bieát phaân tích vaên vôùi boá cuïc keát caáu, duøng töø choïn loïc Nhaèm hình thaønh cho caùc em nhu caàu thöôûng thöùc vaø trình baøy caùi ñeïp, khaû naêng rung caûm tröôùc caùi ñeïp. - Ñieàu quan troïng khi daïy vaên mieâu taû laø phaûi bieát khôi gôïi tö duy ôû caùc em nhu caàu ñöôïc noùi, ñöôïc vieát thaønh moät vaên baûn troïn veïn. - Daïy cho caùc em bieát dieãn ñaït nhöõng gì ñaõ coù theo moät heä thoáng, theo ñeà taøi, kích thích ñöôïc höôùng thuù, nhu caàu boäc loä baûn thaân cuûa moãi em. IV. Keát quaû aùp duïng: - Moãi baøi vaên mieâu taû theå hieän trình ñoä saùng taïo toång hôïp cuûa hoïc sinh qua nhöõng ñeà taøi gaây caûm höùng, xuùc ñoäng trong loøng vaø kích thích caùc em bieåu loä theá giôùi noäi taâm cuûa mình. - Ngöôøi giaùo vieân khoâng chæ toå chöùc truyeàn ñaït kieán töùc vaên mieâu taû, maø caàn khuyeán khích hoïc sinh khôi daäy tö duy vaên mieâu taû vaø möu caàu kieán thöùc veà vaên mieâu taû. - Chuùng ta khoâng daïy nhö moät ngheà ñeå kieám soáng maø daïy baèng caû taám loøng taän tuïy vôùi vaên mieâu taû vaø vôùi hoïc sinh. - Töø nhöõng kinh nghieäm baûn thaân ñaõ ñöôïc aùp dung vaøo thöïc tieãn giaûng daïy ôû lôùp 5. Toâi ñaõ thu ñöôïc nhöõng keát quaû nhö sau: * Tröôùc khi daïy theo ñeà taøi. - Toång soá hs lôùp: 37 em. - Tröôùc khi aùp duïng khinh nghieäm nhö ñeà taøi naøy, toâi thaáy hoïc sinh hoïc taäp coøn thuï ñoäng, caùch trình baøy vaø thöïc haønh vaên mieâu taû noùi vaø vieát coøn nhieàu haïn cheá, caùc em chöa bieát nhaän xeùt laãn nhau. + Keát quaû kieåm tra ban ñaàu laø: - 8 hoïc sinh ñaït loaïi khaù. - 10 hoïc sinh ñaït loaïi trung bình. - 19 hoïc sinh chöa ñaït. Vôùi caùc loãi chính laø: Chöa naêm ñöôïc boá cuïc, duøng töø ñaët caâu rôøi raïc, taû chöa theo trình töï hôïp lí, chöa theå hieän ñöôïc troïng taâm. * Khi aùp duïng ñeà taøi naøy ñeán cuoái naêm: - Qua thöïc teá giaûng daïy trong naêm hoïc toâi ñaõ thu ñöôïc nhöõng keát quaû sau: + Cuõng qua khaûo saùt 37 hs naøy, toâi aùp duïng daïy theo kinh nghieäm ñeà taøi naøy thì ñaõ gaëp nhöõng thuaän lôïi sau: - Khaû naêng quan saùt vaán ñeà cuûa hoïc sinh naâng cao, caùc em nhaïy beùn, coù caùch nhìn, caùch nghó bao quaùt hôn. - Caùch trình baøy, saép xeáp yù theo trình töï hôïp lí hôn. - Ña soá baøi vaên vieát cuûa caùc em theå hieän ñöôïc trong taâm vaø chöùa ñöïng tình caûm trong saùng. + Keát quaû kieåm tra vaøo cuoái naêm cuûa 37 hoïc sinh laø: - 8 hs ñaït loaïi gioûi. - 12 hs ñaït loaïi khaù. - 17 hs ñaït trung bình. Keát quaû ñaït ñöôïc tuy chöa cao nhöng ñaây laø böôùc chuyeån tieán boä vöôït baät cuûa lôùp. Chuùng ta caàn döïa vaøo neàn taûng kieán thöùc vöõng chaéc veà vaên mieâu taû ñeå tieáp tuïc ñi saâu vaøo nghieân cöùu, ñuùc keát kinh nghieäm. Nhaèm ngaøy caøng hoaøn thieän hôn nöõa tö duy quan saùt vaø khaû naêng lónh hoäi veû ñeïp trong vaên mieâu taû cuûa hoïc sinh. V. Keát luaän: Moãi khi laøm xong moät baøi vaên, töï nhieân caùc em seõ daáy leân trong loøng moät nieàm sung söôùng. Nieàm sung söôùng aáy cuûa caùc em cuõng chính laø noãi vui möøng vaø öôùc voïng cuûa baûn thaân khi vieát saùng kieán kinh nghieäm naøy. Chaéc chaén ñaây chöa haún laø nhöõng giaûi phaùp hay nhaát, maãu möïc nhaát nhöng noù seõ giuùp cho nhöõng ngöôøi yeâu vaên mieâu taû moät soá kinh nghieäm ñeå coâng taùc giaûng daïy trong nhaø tröôøng ñaït hieäu quaû. Raát mong ñöôïc nhaän yù kieán ñoùng goùp cuûa Ban giaùm hieäu cuøng caùc baïn ñoàng nghieäp, ñeå vieäc daïy laøm vaên mieâu taû trong nhaø tröôøng ngaøy caøng naâng cao chaát löôïng giuùp hoïc sinh hoïc toát hôn. Toâi xin chaân thaønh caûm ôn! Phuù Myõ, ngaøy 25 thaùng 10 naêm 2010 Ngöôøi vieát Traàn Thò Hoa Taøi lieäu tham khaûo: - Coù tham khaûo taøi lieäu saùch giaùo vieân Tieáng Vieät 5 taäp 1,taâp 2. - Tham khaûo taøi lieäu Giuùp hoïc sinh hoïc toát Tieáng Vieät taäp 1, taäp 2. - Tham khaûo taøi lieäu Boài döôõng thöôøng xuyeân cho giaùo vieân tieåu hoïc daïy caùc moân hoïc lôùp 5 taäp 1 ( naêm 2006 – 2007) taäp 1 cuûa Boä giaùo duïc vaø ñaøo taïo.
Tài liệu đính kèm: